🔴 کریزای عفونی یکی از بیماریهای عفونی ، حاد و مسری باکتریایی است که با ایجاد عفونت در بخشهای بالایی دستگاه تنفس پرنده باعث تورم سینوسهای بالای چشم پرنده شده و باعث تغییر چهره و تورم صورت در پرندگان مبتلا می گردد .
🔴عمل بیماری کریزای عفونی ، یک باکتری گرم منفی ، میله ای شکل ، غیر متحرک و فاقد هاگ است بنام باکتری هموفیلوس پاراگالیناروم می باشد
🔴این باکتری در خارج از بدن میزبان دوام کمی دارد بطوریکه در دمای عادی محیط بیش از 48 ساعت دوام نمی آورد .
🔴بیماری کریزای عفونی ماکیان همانطور که از اسمش مشخص است ،خاص ماکیان ولی سایر پرندگان را در گیر نمی کند .ماکیان در هر سنی مستعد ابتلاء به این بیماری هستند اگر چه پرندگان مسن تر به مراتب حساسترند . از آنجائیکه این باکتری در محیط بیرون دوام زیادی ندارد منشا اصلی بیماری ، پرندگان حامل یا مرغهای مبتلا می باشند . عفونت از راه تماس مستقیم یا از طریق دستگاه تنفسی و یا آلودگی آب آشامیدنی توسط ترشحات مرغ آلوده امکانپذیر است لازم به ذکر است که عامل عفونی این بیماری از طریق انتقال عمودی سرایت نمی کند .
🔴بیماری کریزا اگر بدون دخالت سایر عوامل عفونی رخ می دهد بصورت حاد پس از 3_1 روز دوره کمون رخ می دهد و حداکثر 10 روز نشانه های بیماری را نشان می دهد . آماس ، تورم و خیز صورت و سینوسها همچنین تورم مجاری تنفسی و ملتحمه چشم و بسنه شدن چشم از مهمترین نشانه های این بیماری محسوب می شوند .
از ساید علایم این بیماری می توان مشکل در تنفس عادی ، کاهش شدید اشتهاء کاهش وزن و افت تولید را نام برد . به هر حال اگر پرنده ،تنها مورد تهاجم باکتری هموفیلوس پاراگالیناروم قرار بگیرد مرگ و میر چندانی در گله مشاهده نخواهد شد ولی اگر این بیماری توام با شرایط نامناسب دیگر مانند بروز الودگیهای میکروبی و انگلی دیگر و یا نامناسب بودن تغذیه و تهویه باشد ف قطعاً تلفات زیادتری خواهیم داشت .
🔴پیشگیری و کنترل :
از آنجائیکه مرغ مبتلا به کریزای عفونی حتی اگر بهبودی نیز حاصل کند بعنوان منبع آلودگی و دفع عامل عفونی عمل می کند ؛ لذا بهتر است که گله آلوده حذف گردد و پس از ضد عفونی کامل سالن و خالی گذاشتن ان حداقل به مدت هفت روز ، جوجه های جوان ستام بجای آنها جاگزین نمود .
علاوه بر راهکارهای مدیریتی ذکر شده ؛ یکی دیگر از روشهای موثر در پیشگیری از این بیماری ف واکسیناسیون علیه هموفبلوس پاراگالیناروم است . هم اکنون واکسن کریزا بر ضد هر سه تیپ A،B،C هموفیلوس پاراگالیناروم تهیه گردیده است که این واکسن کشته بوده و در سن 16 هفتگس بصورت زیر جلدی تزریق می شود . البته در گله های مادر واکسن به فاصله 4_3 هفته تکرار می شود .
🔴درمان :
این بیماری درمان قطعی ندارد و با تجویز آنتی بیوتیکها تنها می توان از شدت بیماری کاست و از آنجائیکه آنتی بیوتیکها توان حذف باکتری را ندارد ، پس از قطع دارو ، مجدداً بیماری عود می کند .با این حال می توان از استرپتومایسین ، تری متوپریم ، تتراسایکلین ، سولفامتازین ، اریترومایسین و انروفلوکسازین استفاده نمود .
