منشاء نژاد مرغ و خروس لاری منصوب به منطقه لار در استان فارس در کشور ایران می باشد، از این رو نام آن را لاری نهادند. نژاد لاری از نژادهای سنگین وزن و جنگجو است و از لحاظ ظاهری شباهت زیادی به نژاد مرغ و خروس مالای و نژاد مرغ و خروس کورنیش دارد.
شکل عمومی استایل بدن در نژاد مرغ و خروس لاری با تمام نژادهای دیگر متفاوت است و به طور کلی بدن بلند و کشیده و تنومند، سینه پهن، عمیق و پر گوشت، گوشت سینه سفت و پر پشت، پهن و دارای شیب از جلو به عقب می باشد، بالها محکم و به بدن چسبیده، پرهای دم با زاویه ۴۵ درجه بالاتر از امتداد پشت قرار گرفته است، ساق پا با زاویه ملایمی به ران متصل شده است و از این رو به طور کلی شکل ویژه ای به بدن این نژاد می دهد.
رشد سر نسبت به بدن کوچک به نظر می رسد و فرم سر به اصطلاح ماری شکل(گردن بلند و کشیده) می باشد، تاج اغلب در انواع اصیل توت فرنگی شکل و گردویی است، چشم ها درخشان عقابی و نارنجی رنگ بوده، رشد تاج و ریش اغلب کم است، تاج در خروس ها قرمز تیره و در مرغ ها قرمز معمولی و لاله گوش در تمام انواع این نژاد قرمز رنگ است، منقار کوتاه، بسیار محکم و زرد رنگ است و در بعضی انواع لکه های قهوه ای رنگ در منقار بالایی وجود دارد، گردن نسبتاً بلند و استوانه ای و انتهای آن تقریباً در بدن فرو رفته است.
قلم پا کلفت و بلند بوده و رنگ آن اغلب در انواع اصیل زرد مایل به قهوه ای و در برخی انواع قهوه ای پر رنگ وحتی تیره می باشد، پنجه ها پهن و دارای چهار انگشت است.
تاریخچه
بعضی از محققین معتقدند منشاء پیدایش نژاد مرغ و خروس لاری ایرانی مربوط است به ملوانان و دریانوردان انگلیسی که زمان توقف کشتی های تجاری خود در بنادر و سواحل خلیج فارس، تعدادی از مرغ و خروس های نژاد مالای که همراه داشتند به اهالی و مردم بومی آن مناطق فروخته اند و از این رو نژاد لاری امروزی از اجداد مرغ و خروس مالای که در این اقلیم ساکن گشته اند به وجود آمده است.
مرغ و خروس لاری در انواع جهش رنگی زیر موجود می باشد.
لاری قرمز
مهمترین و اصیل ترین گونه این نژاد را تشکیل می دهد رنگ پر و بال خروس درخشنده و زرد رنگ و لکه های سیاه در پر و بال و مخصوصاً در زیر شکم و بالهاست پرهای دم در قاعده قرمز و در انتها سیاه است و به طورکلی رنگ مرغ ها روشن تر از رنگ خروس ها می باشد.
لاری قهوه ای
منظره عمومی پرها قهوه ای و اغلب رگه های سیاه در آنها دیده می شود و رنگ پرهای سینه سیاه تر از رنگ قسمت های دیگر بدن است در این نوع معمولاً بر عکس نوع قبلی رنگ خروس ها روشن تر از رنگ مرغ ها می باشد.
لاری سفید و گل باقالی
رنگ سفید در بعضی لاری موجود می باشد البته رنگ سفید نادر است، زیرا اغلب دارای نوارها و لکه های سیاه طوسی و زرد هستند این نوارها بیشتر در پرهای پشت بالا شانه و گردن وجود دارد.
انواع مختلف از مرغ لاری علاوه بر موارد فوق ذکر شده وجود دارد که معروف ترین آنها عبارت است از لاری ابرش، لاری صابونی، لاری زیره ای، لاری سفید و… وجود دارد، که سیاه می باشند.
خصوصیات ظاهری
نژاد لاری از نظر کلی جزء نژادهای سنگین است. رشد و رویش پرها در بین این گروه سریع می باشد ولی در ابتدا کند و بعد از سن سه ماهگی از سرعت رشد نسبی خوبی برخوردار می شود.
وزن مرغا های لاری بالغ حدود ۳ تا ۴ کیلوگرم و وزن خروس های لاری در حدود ۴ تا ۵۵ کیلوگرم به بالا می باشد. در خروس های مسن وزن گاهی به ۶ تا ۶/۵ کیلوگرم و بیشتر هم می رسد.
سن بلوغ جنسی و تخمگذاری اغلب در ۷ ماهگی(۲۷ تا ۲۸ هفتگی) بوده و تخمگذاری با تخم مرغ های ریز شروع می شود. تخمگذاری در این نژاد کم می باشد و تولید تخم مرغ سالیانه بین ۶۰ تا ۸۰ عدد (حدود ۱۸درصد) با وزن متوسط هر تخم مرغ ۵۰گرم می باشد.
تخم مرغ به رنگ کرم تا قهوه ای تیره و به شکل بیضی کشیده و با پوسته ای نسبتاً ضخیم است. ضریب تبدیل غذایی بسیار نامطلوب می باشد، به طوری که در مقابل حدود ۲۰ کیلوگرم غذای مصرفی یک کیلوگرم تخم مرغ تولید می شود، گوشت و تخم مرغ آنها دارای طعمی مطلوب بوده ولی در سنین پایین از گوشت خوبی برخوردار نمی باشند.
دفعات کرچی در این نژاد زیاد است و معمولاً در سال ۲ تا ۳ بار کرچی در بین این مرغان دیده می شود(به تولید هر ۲۰ تا ۲۵ عدد تخم مرغ حالت کرچی پدیدار می شود) ولی اصولا نسبت تخم های خوابانیده در زیر خود و جوجه ها مادران خوبی نیستند.
محل نگهداری
مرغ و خروس نژاد لاری بسیار بزرگ جثه و سنگین وزن می باشند از این رو حداعقل فضا برای نگهداری یک جفت مرغ و خروس لاری به طوری که بتوانند آزادانه فعالیت زیستی و تولید مثلی داشته باشند حداعقل ۱۰ متر مربع به بالا می باشد، همچنین بستر محل نگهداری باید از کاه و علوفه خشک و یا خاک و ماسه مناسب پوشیده شود تا از آسیب دیدگی انگشتان و کجی آن جلوگیری شود.
تغذیه
بهترین جیره غذایی، انواع دانه های مصرفی پرندگان و ماکیان، دانه پارس به همراه کنسانتره و سبزیجات تازه می باشد.
